The Guardian zbulon se 98% e evropianëve thithin ajër të ndotur shumë të dëmshëm që lidhet me 400,000 vdekje në vit.
Europa po përballet me një “krizë të rëndë të shëndetit publik”, me pothuajse të gjithë në të gjithë kontinentin që jetojnë në zona me nivele të rrezikshme të ndotjes së ajrit, këto janë gjetjet e një investigimi nga “The Guardian“.
Analiza e të dhënave të mbledhura duke përdorur metodologjinë e fundit që përfshin imazhe të detajuara satelitore dhe matje nga më shumë se 1,400 stacione monitorimi tokësore, zbuluan një pamje të tmerrshme të ajrit të ndotur, me 98% të njerëzve që jetojnë në zona me ndotje të grimcave të imta shumë të dëmshme që tejkalojnë shëndetin botëror.
Pothuajse të gjithë banorët në Shqipëri, Serbi, Rumani, Maqedoninë e Veriut, Poloni, Sllovaki dhe Hungari, jetojnë në zona ku cilësia e ajrit është më shumë se dyfishi i udhëzimeve të OBSH-së.
Sipas hartës të “The Guardian”, Tirana së bashku me Elbasanin, Kukësin dhe Shkodrën ishin qytetet me ndotjen më të lartë me më shumë se 19 mikrogramë të regjistruar.
Vendi më i ndotur në Europë është Maqedonia e Veriut. Pothuajse dy të tretat e njerëzve në të gjithë vendin jetojnë në zona me ndotje më shumë se katër herë nga udhëzimet e OBSH-së, ndërsa katër zona u zbuluan se kanë ndotje të ajrit pothuajse gjashtë herë më shumë se shifrat e lejuara, përfshirë kryeqytetin Shkupin.
Europa Lindore është dukshëm më e ndotur se Europa Perëndimore, përveç Italisë, ku më shumë se një e treta e atyre që jetojnë në luginën e lumit Po dhe zonat përreth në veri të vendit thithin ajër që është katër herë më i lartë se shifra e OBSH-s.
The Guardian punoi me ekspertë të ndotjes për të prodhuar një hartë interaktive që zbulonte zonat më të goditura në kontinent. Matjet i referohen PM2.5 që janë grimcat e vogla të ajrit të prodhuara kryesisht nga djegia e lëndëve fosile, disa prej të cilave mund të kalojnë përmes mushkërive dhe direkt në qarkullimin e gjakut, duke prekur pothuajse çdo organ në trup.
Udhëzimet aktuale të OBSH-së thonë se përqendrimet mesatare vjetore të PM2.5 nuk duhet të kalojnë 5 mikrogramë për metër kub (µg/m 3 ). Analiza e re zbuloi se vetëm 2% e popullsisë së Europës jeton në zona brenda këtij kufiri. Ekspertët thonë se ndotja PM2.5 shkakton rreth 400,000 vdekje në vit në të gjithë kontinentin.
“Kjo është një krizë e rëndë e shëndetit publik,” tha Roel Vermeulen, një profesor i epidemiologjisë mjedisore në Universitetin e Utrecht, i cili drejtoi ekipin e studiuesve në të gjithë kontinentin që përpiloi të dhënat. “Ajo që ne shohim mjaft qartë është se pothuajse të gjithë në Evropë po thithin ajër të pashëndetshëm.”
