Zbardhja ditën e djeshme të opinionit të Komisionit të Venecias për çështjen e mandatit të deputetes socialiste Olta Xhaçka u përkthye në mënyra të ndryshme nga PS dhe PD.
Lidhur me këtë çështje BIRN i është drejtuar Inteligjencës Artificiale.
Ai ka pyetur ChatGPT si duhet kuptuar opinioni i Venecias në pasazhin që trajton standardet që rregullojnë mandatin e një deputeti në një demokraci parlamentare përfaqësuese, me fokus respektimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese dhe kufizimet e vendimmarrjes parlamentare.
Nga shpjegimi i mëposhtëm kuptohet se Parlamenti, edhe pse nuk është detyruar të votojë në një mënyrë të caktuar, ai nuk mund të dalë mbi vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe duhet t’i respektojë ato, pa e zgjeruar vendimmarrjen përtej kufijve që i përcakton gjykata.
Përgjigjja që ChatGPT i ka dhënë gazetarit:
Rregullimi i mandatit dhe detyrimet për të votuar:
Mandati i një deputeti udhëhiqet nga parime që sigurojnë përputhjen me normat kushtetuese.
Deputetët zakonisht nuk janë të detyruar të votojnë në një mënyrë specifike, përveç rasteve kur kërkesat kushtetuese e diktojnë një gjë të tillë.
Besnikëria kushtetuese dhe shteti i së drejtës:
Të gjitha autoritetet, përfshirë Parlamentin, duhet të respektojnë vendimet e Gjykatës Kushtetuese.
Ky respektim pasqyron parimin e besnikërisë kushtetuese, një element thelbësor i shtetit të së drejtës.
Zbatimi i vendimeve të Gjykatës Kushtetuese nuk varet nga mbështetja e shumicës parlamentare; ai është një detyrim kushtetues i detyrueshëm.
Vendimmarrja e Parlamentit në dritën e vendimeve kushtetuese:
Kur Gjykata Kushtetuese interpreton Kushtetutën në një mënyrë që kufizon autoritetin vendimmarrës të Parlamentit, ky i fundit duhet të veprojë në përputhje me vendimin.
Parlamenti është i detyruar të marrë vendime vetëm brenda fushës së përcaktuar nga Gjykata Kushtetuese.
Ai nuk mund të votojë për çështje që tejkalojnë kompetencat e tij kushtetuese ose të sfidojë mundësinë për t’iu referuar çështjes Gjykatës pasi ajo ka vendosur.
Liria dhe kufizimi në votimet parlamentare:
Ndërsa Parlamenti nuk është i detyruar të votojë në një mënyrë të caktuar, votimi i tij kufizohet vetëm në çështjet që bien brenda kompetencës së tij, siç përcaktohet nga interpretimi kushtetues.
Përfundim:
Teksti thekson se deputetët operojnë brenda një kornize kufizimesh kushtetuese, duke vënë theksin në supremacinë e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese për të formësuar kompetencën parlamentare.
Parlamenti duhet të respektojë këto vendime dhe nuk mund të zgjerojë vendimmarrjen e tij përtej kufijve kushtetues të përcaktuar nga Gjykata.
Kjo përforcon ekuilibrin e pushteteve dhe shtetin e së drejtës në një demokraci përfaqësuese.