Nga Andi Bushati
Akti i fundit i Prokurorisë së Posaçme për sekuestrimin e inceneratorit të Tiranës, është padyshim goditja më e madhe që i është dhënë kësaj mazhorance gjatë dekadës së fundit. Me një vendim të vetëm, partisë në pushtet iu hoqën nga dora mbi 15 milionë euro në vit, që vazhdonte t’ia paguante me kokfortësi banditëve të shpallur në kërkim prej dhjetorit 2021. Ishin ato para që më pas i riktheheshin asaj në formën e financimit të mediave që e përkrahnin apo të luftës elektorale ndaj kundërshtarëve.
Bashkë me financat, rilindjes i ra dhe karta morale. Nëse që nga viti 2017 e deri pak kohë më parë, debati publik zhvillohej rreth dilemës nëse inceneratorët janë një projekt model apo, në të kundërt, një skemë korruptive. Tashmë askush, madje as vetë Edi Rama, nuk e mohon më vjedhjen. Pas ndërhyrjeve të fundit të SPAK, diskutimi është zhvendosur nëse ajo është kryer pas shpinës së kryeministrit apo në bashkëpunim me të.
Duhet të jemi realistë. Sado të shtiret sikur e ka pasur inat apo sikur është hatërmbetur me ish- zëvendësin e tij Ahmetaj, Edi Ramës nuk i ka pëlqyer dosja e përgatitur kundër tij. Sepse prej saj shpërfaqet, në sytë e të gjithëve, një shtet i kapur fund e krye, një qeveri që merrte vendime e urdhëruar nga kompjuteri i Klodian Zotos, ministra të cilëve iu paguheshin rryshfete, fatura hotelesh, avionë e shpenzime luksi, në këmbim të firmave që do të hidhnin.
Aq më pak i pëlqen rilindjes akti i sekuestrimit të inceneratorit të Tiranës, të cilën ajo e mbrojti dhe e financoi deri në fund. Fakti se pas Arben Ahmetajt vëmendja po përqëndrohet tek roli i Erion Veliajt është një tjetër njollë turpi.
Për të gjitha këto arsye veprimet e fundit të SPAK kanë ringritur dilemën nëse Prokuroria e Posaçme është shkëputur më në fund nga tutela e pushtetit? Nëse ajo po vepron si e pavarur dhe jashtë influencave politike? Pra shkurt, nëse ajo ka dalë nga kontrolli i shefit të madh?
Si një njeri që e kam denoncuar për një kohë të gjatë dështimin e reformës në drejtësi dhe kapjen e Prokurorisë së Posaçme në veçanti, duhet ta pranoj se ngjarjet e fundit më kanë befasuar. Sot do ta kisha disa fish më të vështirë ta shkruaja mbrapsht (KAPS) emrin e saj, ashtu siç pata bërë kur u përballa vetë me të, për skandalin e patronazhistëve apo për raste të tjera skandaloze si mbyllja e dosjes së përgjimeve të vjedhjeve zgjedhore në Dibër.
Duket sikur ekuilibrat janë përmbysur disi. Ndoshta trysnia e faktorëve ndërkombëtarë, që e panë veten të qesharakëzuar prej një reforme që po ua rrëshkisnin, si pa e kuptuar, nën shalë, ndoshta protagonizmi prej asketi i një prokurori kokë shkëmb si Altin Dumani, kanë bërë që disa dosje të dalin nga kontrolli i pushtetit.
Nëse deri një vit më parë mund t’a thoja me gojën plot se SPAK ishte një vegël e Edi Ramës, sot nuk bashkohem dot lehtësisht me korin e atyre që e pohojnë këtë.
Jam i sigurtë se, nëse Rama do t’a kishte pasur 100% në dorë, ngjarjet nuk do të kishin rrjedhur kështu. Ai do të kishte vazhduar të na vizatone një Shqipëri ideale, ku bashkëpuntorët e tij janë të pastër dhe militojnë për qëllime të mëdha, ku asnjë ministër nuk preokupohet për pasurim personal, por për mirëqenie kolektive, ku Shqipëria po pastrohet nga plehrat njëherë e përgjithmonë, ashtu siç e tregonin ato dokumentarët e Top Channel, Klan dhe News 24, të sponsorizuar nga dy Klodët.
Imazhi propagandistik që Rama do të donte të përcillte, njëlloj si të gjithë autokratët, është ai i një partie të mbledhur tek barku i inceneratorit të Elbasanit, për të treguar se ç‘dhuratë të madhe po i bën popullit.
Kjo fabul tashmë është shkrrumbuar. Mjafton dhe ky fakt për të treguar se SPAK nuk është më plotësisht brenda vathës.
Por ama, për të shpallur daljen përfundimtare prej saj, do të duheshin shumë më tepër prova. Nëse Prokuroria e Posaçme ka hedhur disa hapa timidë kundër pushtetit, ajo mban ende mbi supet e saj të njoma, njolla të pashlyeshme të korruptimit me të. Shpërfillja e çdo krimi elektoral që i siguron pushtetin kësaj shumice, mbyllja e një sakndali si ai i vjedhjes së të dhënave personale të 900 mijë qytetarëve, tallja me dosjet 184 dhe 339 dhe përkujdesja që asgjë mos mbërrijë deri tek Rama, ngjallin hije të forta dyshimi.
Po të marrim një shembull të së shkuarës, me atë drejtësinë e vjetër, të anatemuar nga të gjithë, një nga argumentat e kritikëve të saj ishte se ajo e trajtoi ish kryeministrin Berisha si të paprekshëm. Ai nuk u mor asnjëherë në pyetje, as për rrugën e kombit, as për 21 janarin, ndërsa fëmijët e tij nuk e kapërcyen ndonjëherë pragun e prokurorisë, qoftë edhe për t’u pyetur për Gërdecin apo denoncimin e biznesmenit pakistanez, Ansar. Po ky SPAK-u i drejtësisë së re, a ka guxuar ta bëjë këtë me Ramën, për inceneratorët, koncesionet në shëndetësi, unazën e re apo shembjen e teatrit?
E pra, nëse Prokuroria e Posaçme po përpëlitet të shpëtojë nga kontrolli i liderit të gjithë pushtetshëm, ajo as nuk e imagjinon t’a nxjerrë atë nga lista e të paprekshmëve. Ajo akoma është duke vënë në zbatim tabllonë sinoptike të shpalosur nga udhëheqësi, se disa qëllimkëqinj kanë ngrënë dardha e mollë pas shpinës së tij.
Në fakt, nuk ka si të ndodhë ndryshe. Në një sistem ku zgjedhjet grabiten, ku opozita është shkalafitur, ku mediat janë në pikë të hallit dhe shoqërinë cilvile e kanë tredhur, është utopi të ëndërrosh një institucion drejtësie krejtësisht të pavarur.
Kjo është dhe drama e SPAK. Aty ka qëlluar ndonjë prokuror “kokëderr”, i mbështetur nga skrupujt e ndërkombëtarëve për të mos u turpëruar përfundimisht, që po nxjerr herë pas here këmbën nga rreshti. Prandaj ne shohim ngjarje të prodhuara pa pëlqimin e Ramës. Po nga këtu e deri tek drejtësia e vërtetë është tjetër rrugë… Dhe tani për tani ajo është e pamundur.
