Groundwork.com ëahtë një nga organizatat që dha kontributin në dhënien e alarmit për mbetjet toksike të ngarkuara në Portin e Durrësit.
Musa Chamane nga groundwork.com në përgjigje të interesit të vna në emailin e dërguar sqaron me detaje rrugëtimin e dy anijeve me ngarkesë mbetje toksike.
Maersk po rrezikon përgjegjësinë e mundshme të trafikimit kriminal të mbetjeve. Sipas Konventës së Bazelit, traktati i OKB-së që rregullon tregtinë e mbetjeve të rrezikshme dhe mbetjeve të tjera, transportin e mbetjeve të rrezikshme pa miratimin e vendit eksportues (Shqipëria), vendeve transitore ose vendit të planifikuar importues (Tajlandë) është trafik i paligjshëm i mbetjeve.
Email i plotë
Maersk do të kthejë në Shqipëri qindra ton mbetje të dyshuara si toksike të cilat kishin si destinacion Tajlandën.
Grupet për mbrojtjen e mjedisit përshëndesin vendimin dhe i bëjnë thirrje linjës së transportit detar që të kthejë mbetje të ngjashme që kanë braktisur në Kinë
Seattle, SHBA, Bangkok, Tajlandë. 19 gusht 2024.
Rreth 816 ton total metrikë mbetjesh të rrezikshme që dyshohet se janë në 100 kontejnerë të transferuara nga dy anije A/S me qira të A.P. Moller-Maersk do të kthehen në vendin e tyre të origjinës, Shqipëri, në vend që të dorëzohen në Tajlandë, sipas zëdhënëses së Maersk Summer Shi.
Kompania e kontejnerëve Maersk përfaqësohet në Shqipëri nga Samir Mane përmes kompanisë Stella Mare.
Kjo është konsideruar një fitore e madhe për organizatat e drejtësisë mjedisore, si dhe për qytetarët e Tajlandës.
BAN ka lavdëruar linjën e transportit për reagimin e shpejtë, por tani po bën thirrje për kthimin e 115 kontejnerëve me mbetje të ngjashme, të dorëzuara në Kinë nga Maersk në fillim të këtij viti.
Njoftimi nga Maersk pason një javë dramatike intrigash pasi grupi mbikëqyrës ndërkombëtar, Rrjeti i Veprimit të Baselit (BAN), paralajmëroi Shqipërinë, disa vende tranziti dhe Tajlandën për dërgesën masive të asaj që besohet të jetë pluhuri toksik i furrës së çelikut të mbledhur nga kontrolli i ndotjes.
“Ne përshëndesim vendimin e Maersk për të kthyer ngarkesën e dyshuar të rrezikshme. Por puna nuk ka përfunduar,” tha Drejtori Ekzekutiv i BAN, Jim Puckett. “Në fillim të këtij viti Maersk dërgoi një ngarkesë të ngjashme mbetjesh në Kinë, e cila gjithashtu duhet të kthehet. Më tej, kompania duhet të marrë masa që në të ardhmen të parandalojë anijet e tyre që të lëvizin mbetjet e rrezikshme, mbetjet elektronike dhe mbetjet plastike në vendet në zhvillim”.
“Ne jemi shumë mirënjohës që Maersk ka rënë dakord t’i kthejë këto mbetje në Shqipëri,” tha Penchom Saetang i EARTH. “Azia është shumë shpesh duke u viktimizuar nga dërgesat globale të mbetjeve të rrezikshme, e-mbeturinave dhe mbetjeve plastike. Shpresojmë që Maersk të punojë për të marrë përgjegjësinë për të bërë pjesën e saj në zbatimin e Konventës së Bazelit.”
100 kontejnerët në fjalë u transportuan në korrik nga Shqipëria në Trieste të Italisë, ku u ngarkuan në dy anije Maersk, MAERSK CAMPTON dhe MAERSK CANDOR. Ndërsa dy anijet lundronin drejt Azisë Juglindore, BAN dhe partnerët e saj, organizatat e drejtësisë mjedisore groundWork, Friends of the Earth në Afrikën e Jugut dhe Ecological Alert and Recovery – Tajlandë (TOKA), dhanë alarmin dhe nxituan për të bllokuar anijet e ndaluara nga vendet tranzit. Megjithatë, të dyja anijet u “zhdukën” në pjesë të udhëtimit të tyre duke çaktivizuar transponderët e tyre AIS GPS për periudha shumë më të gjata se sa ato që ekspertët e transportit kanë vërejtur se është normale. Akt që mund të ketë qenë i paligjshëm.
Sipas Konventës së Bazelit, traktati i OKB-së që rregullon tregtinë e mbetjeve të rrezikshme dhe mbetjeve të tjera, transportin e mbetjeve të rrezikshme pa miratimin e vendit eksportues (Shqipëria), vendeve transitore ose vendit të planifikuar importues (Tajlandë) është trafik i paligjshëm i mbetjeve. . Shqipëria nuk u informua kurrë për eksportin nga eksportuesi, shtetet tranzit nuk u informuan dhe Tajlanda nuk mori asnjë njoftim. Për shkak të këtij fakti, Maersk po rrezikon përgjegjësinë e mundshme të trafikimit kriminal të mbetjeve.
Anija kryesore, CAMPTON, besohet se ka shkarkuar 40 kontejnerët e saj me mbetje të dyshuara të rrezikshme më 18 gusht 2024 në Singapor. Më 19 gusht 2024, këto kontejnerë u renditën se kishin përfunduar transferimin në anijen MARIA SAVERIA të Kompanisë së Transportit Mesdhetar S.A. (e njohur publikisht si MSC), e planifikuar të lundronte në Itali më 21 gusht 2024, ku supozohet se do të transferohen në një anije tjetër, nisur për në Durrës. Anija e dytë Maersk që transportonte mbetje të dyshuara të rrezikshme, MAERSK CANDOR, ka qenë “zhdukur” që nga 9 gushti, një kohë shumë e pazakontë, dhe pritet në Singapor më 24 gusht.
BAN dhe EARTH po bëjnë thirrje për sa vijon nga autoritetet e Singaporit:
1 Mbajtja e 40 kontejnerëve me mbetjeve të dyshuara si të rrezikshme që po ngarkohen tani në MARIA SAVERIA, derisa të merren mostra të ndara nga kontejnerët dhe të testohen nga dy laboratorë të pavarur për të përcaktuar nivelet e metaleve të rënda, dioksinave dhe hidrokarbureve aromatike policiklike në mbetje. Mbajtja e kontejnerëve derisa Maersk/MSC të ketë lëshuar garanci me shkrim se kontejnerët do të kthehen direkt në Shqipëri.
2 Mbajtja e rreth 60 kontejnerëve me mbetje të dyshuara të rrezikshme në bordin e MAERSK CANDOR pas mbërritjes derisa të jenë testuar për metale të rënda dhe kimikate organike të dëmshme dhe derisa Maersk të ketë dhënë garanci me shkrim se kontejnerët do të kthehen direkt në, Shqipëri.
BAN dhe EARTH po bëjnë thirrje për sa vijon nga MAERSK dhe/ose MSC:
1 Maersk dhe MSC duhet të koordinohen me autoritetet e Singaporit për të marrë mostra të ndara nga kontejnerët tani në bordin e MARIA SAVERIA dhe t’i përpunojnë ato nga dy laboratorë të pavarur për të përcaktuar nivelet e metaleve të rënda, dioksinave dhe hidrokarbureve aromatike policiklike në mbetjet e dyshuara.
2 Maersk/MSC duhet të lëshojë garanci publike me shkrim se kontejnerët e dyshuar të mbetjeve do të kthehen pa ndërprerje në Shqipëri.
3 Maersk duhet të riaktivizojë transponderin AIS në CANDOR, të mbajë ruajtje të kontejnerëve të dyshuar të mbetjeve të rrezikshme derisa ato të ndahen gjithashtu nga autoritetet Singapore dhe të kryejë kthimin e drejtpërdrejtë të mbetjeve të dyshuara në Shqipëri.
4 Maersk duhet të kthejë 115 kontejnerë me mbetje të ngjashme nga Shqipëria, që janë vendosur në Portin e Nansha, Guangzhou, Kinë që prej datës 2 prill 2024, pasi janë bllokuar nga dogana Fengcheng (shih raportin e doganës dhe përkthimin në anglisht) pasi mësoi për nivelet e larta të plumbit dhe ndotësve të tjerë, duke dëshmuar se ato janë mbetje toksike.
Përkthimi në anglisht i letrës së Maersk që njofton kthimin e mbeturinave në CAMPTON dhe CANDOR
Lista e kontejnerëve të bllokuar në portin Nansha, Kinë, që duhet të kthehen nga Maersk në Shqipëri
Kopje e raportit doganor Fengcheng për kontejnerët kinezë
Raporti i mësipërm doganor i përkthyer në anglisht
