Reuters, BBC dhe Associated Press
Nga një këndvështrim thjesht ushtarak, një sulm tokësor mund të çojë në sukses afatshkurtër dhe eliminimin e shumicës së komandantëve të Hamasit.
Megjithatë, në mungesë të një marrëveshjeje të qëndrueshme paqeje, ekziston mundësia që Hamasi të rilindë dhe ndoshta një brez i ri luftëtarësh të rinj të zemëruar dhe të radikalizuar do të dalin nga rrënojat, thotë analisti i mbrojtjes i BBC-së, Frank Gardner.
Këtu janë disa fakte kryesore rreth sulmit të afërt tokësor:
Sa gati është Hamasi?
Një zyrtar i lartë i Hamasit ka thënë se grupi islamik palestinez është gati të bëjë një luftë të gjatë me Izraelin. Siç theksoi ai, ai do të përdorë dhjetëra pengjet e mbajtura në Gaza për të siguruar lirimin e të burgosurve palestinezë në Izrael dhe vende të tjera.
Duke folur për agjencinë e lajmeve Associated Press, Ali Barakeh, një anëtar i udhëheqjes së grupit në mërgim në Bejrut, tha se Hamasi ka një arsenal raketash të afta për të mbajtur sulme për “një kohë të gjatë”.
“Ne jemi përgatitur mirë për këtë luftë dhe për t’u përballur me të gjitha skenarët, madje edhe skenarin e gjatë të luftës”, pohoi ai.
Lidhur me sulmet e së shtunës, Barakef tha se një numër shumë i kufizuar i komandantëve të lartë në Gaza dinin për pushtimin e Izraelit dhe se edhe kontaktet më të afërta të grupit nuk ishin informuar paraprakisht për orarin.
Ai mohoi raportet se zyrtarët iranianë të sigurisë ndihmuan në planifikimin e sulmit.
Sa kohë ka Izraeli?
Pavarësisht tmerrit të paprecedentë në fillimin e konfliktit të ri, pasojat nuk pritet të jenë shumë të ndryshme në krahasim me konfliktet e mëparshme në Gaza.
Izraeli është në gjendje të dijë se vala e simpatisë dhe vullnetit të mirë ndërkombëtare i ofron ushtrisë së tij një “dritare” për të kryer operacione të gjera ushtarake brenda Gazës.
Një ish-zyrtar qeveritar i cituar nga BBC tha se Izraeli do të ketë “të paktën dy javë” përpara se thirrjet për përmbajtje nga Uashingtoni (fuqia e vetme me ndikim të vërtetë në Izrael) të bëhen urgjente.
Nëse Izraeli është i vendosur t’i japë një goditje vendimtare Hamasit, kjo do të përfshijë në mënyrë të pashmangshme një operacion masiv tokësor, kështu që viktimat civile – tashmë të larta – do të rriten.
Parametri peng
Gjërat ndërlikohen, pasi 100 izraelitë – pjesëtarë të ushtrisë dhe civilë – po mbahen peng në Gaza.
Doron Campbell, ish-zëvendës kreu i Sayeret Matkal – njësia elitare komando e Izraelit – i tha BBC-së se “sfida është se si të lokalizohen pozicionet e pengjeve dhe si të caktohet koha e sulmit në mënyrë që forcat e ushtrisë izraelite të depërtojnë në vendet ku ata po mbahen”.
Gjë që nuk do të jetë aspak e lehtë, pasi pengjet nuk po mbahen në zonat nën kontrollin e Izraelit.
Kush e mbështet Izraelin?
Udhëheqësit e SHBA-së, Britanisë, Francës, Italisë dhe Gjermanisë lëshuan një deklaratë të përbashkët duke shprehur “dënimin pa mëdyshje të Hamasit dhe akteve të tij të tmerrshme të terrorizmit”.
Deklarata e përbashkët erdhi pasi presidenti amerikan Joe Biden zhvilloi një telefonatë me presidentin francez Emmanuel Macron, kancelarin gjerman Olaf Scholz, kryeministrin italian Giorgia Meloni dhe kryeministrin britanik Rishi Sunak.
“Nuk ka asnjë justifikim për veprimet terroriste të Hamasit, ato nuk legjitimohen dhe duhet të dënohen në mbarë botën”, thuhet në deklaratë.
“Vendet tona do ta mbështesin Izraelin në përpjekjet e tij për të mbrojtur veten dhe popullin e tij kundër mizorive të tilla” vazhdoi deklarata, duke shtuar: “Momenti nuk i jepet mundësi shfrytëzimit nga asnjë armik i Izraelit. Ne të gjithë i njohim aspiratat legjitime të popullit palestinez dhe qëndrojmë për barazi, drejtësi dhe liri si për izraelitët ashtu edhe për palestinezët”.
“Megjithatë, mos bëni gabim: Hamasi nuk përfaqëson këto aspirata dhe nuk ofron asgjë për popullin palestinez, përveç më shumë terror dhe gjakderdhje”, përfundon deklarata e përbashkët.
SHBA nuk po dërgon trupa
Megjithëse Shtetet e Bashkuara kanë shprehur mbështetjen e tyre për Izraelin, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, e bëri të qartë se qeveria amerikane nuk ka ndërmend të dërgojë trupa në Izrael.
Megjithatë, ai sqaroi se Uashingtoni do të mbrojë interesat e SHBA në rajon.
Ai shtoi se priten kërkesa të tjera nga pala izraelite për rritjen e sigurisë, të cilave SHBA do të përpiqet t’u përgjigjet sa më shpejt të jetë e mundur.
Roli i Iranit
Pavarësisht mohimit zyrtar të Teheranit të raporteve për përfshirjen e tij në përgatitjen e sulmeve të Hamasit ndaj Izraelit, Kirby theksoi se “pa dyshim, Irani është në një farë mase bashkëpunëtor”.
Por Uashingtoni, siç theksoi Kirby, nuk ka prova të forta dhe të prekshme që Irani është i përfshirë drejtpërdrejt.
Në të njëjtën kohë, në një artikull të gazetës amerikane Wall Street Journal thuhet se Irani e ndihmoi Hamasin të përgatitej për sulmin e befasishëm.
Megjithatë, shkalla në të cilën Teherani do të luante një rol në zhvillimet në Lindjen e Mesme pas një pushtimi tokësor të Gazës mbetet e panjohur.
Kriza humanitare
Ndërkohë, paralajmërimet për një krizë humanitare në zonën e konfliktit po shtohen.
UNICEF, agjencia e Kombeve të Bashkuara që ofron ndihmë humanitare dhe zhvillimore për fëmijët në mbarë botën, paralajmëroi për një “përkeqësim të shpejtë”.
Ai bëri thirrje që punonjësve të ndihmës të lejohet kalimi i sigurt për të ofruar shërbime shpëtimi dhe furnizime për fëmijët dhe familjet.
“I kujtoj të gjitha palëve se në këtë luftë, si në të gjitha luftërat, janë fëmijët ata që vuajnë të parët dhe vuajnë më së shumti” tha në një deklaratë mbrëmë drejtoresha ekzekutive e UNICEF-it, Kathryn Russell.
“Unë jam gjithashtu thellësisht i shqetësuar për masat që ndërpresin energjinë elektrike dhe bllokojnë hyrjen e ushqimit, karburantit dhe ujit në Gaza, të cilat mund të vënë në rrezik jetën e fëmijëve”.
Gjithashtu bëri thirrje për “lirimin e menjëhershëm dhe të sigurt të të gjithë fëmijëve të mbajtur peng në Gaza, në mënyrë që ata të mund të ribashkohen me familjet ose kujdestarët e tyre”.
A do të ndryshojë Lindja e Mesme?
Kryeministri izraelit paralajmëroi në mënyrë dramatike se operacioni në Gaza sapo po fillon, ndërsa ushtria izraelite sugjeroi të martën që palestinezët që përpiqen t’i shpëtojnë sulmeve ajrore në Rripin e Gazës duhet të shkojnë në Egjipt.
“Unë e di se kalimi Rafah (në kufirin Gaza-Egjipt) është ende i hapur” tha në një konferencë nënkoloneli Richard Hecht, zëdhënësi kryesor ushtarak për mediat e huaja. “Kushdo që mund të largohet, unë do t’i këshilloja të shkojnë”, tha ai.
“Ne e kemi ditur gjithmonë se kush është Hamasi. Tani e gjithë bota e di. Hamasi është Shteti Islamik. Dhe ne do ta mposhtim atë siç mundi bota e ndritur Shtetin Islamik. Ky armik i tmerrshëm donte luftë dhe luftë që do të ketë”, tha Benjamin Netanyahu në fjalimin e tij të hënën.
Ai siguroi gjithashtu se kur të përfundojë kjo luftë, armiqtë e shtetit hebre do të kuptojnë se “ishte një gabim i tmerrshëm sulmi ndaj Izraelit”. “Ajo që do të vuajnë do t’i ndjekë ata për shumë breza” argumentoi ai.
Më herët, Benjamin Netanyahu tha se Izraeli “do të ndryshojë Lindjen e Mesme” në kontekstin e luftës me Hamasin, sipas një deklarate nga zyra e tij.
“Ajo që Hamasi do të përjetojë do të jetë e vështirë dhe e tmerrshme (…) Ne do të ndryshojmë Lindjen e Mesme” u premtoi Netanyahu zyrtarëve të lartë lokalë në jug të Izraelit.
Ushtria izraelite urdhëroi një “rrethim të plotë” të Rripit të Gazës të hënën, në ditën e tretë të një sulmi të papritur dhe masiv vrasës të nisur nga lëvizja islamike palestineze.
Çfarë tregon historia e fundit?
Disa argumentojnë se kërcënimi ndaj Izraelit nga Hamasi mund të eliminohet disi një herë e përgjithmonë me një pushtim të plotë të tokës. Historia tregon se kjo nuk ka gjasa, komenton Gardner.
Kur Izraeli pushtoi Gazën në vitin 2014 , më shumë se 2000 palestinezë u vranë, ku çdo funeral shndërrohej në një demonstratë dhe rriti radikalizimin e të rinjve.
Që atëherë, Hamasi ka vazhduar të lëshojë raketa përgjatë kufirit. Krahu i saj i armatosur vlerësohet të ketë rreth 30,000 luftëtarë, shumica e të cilëve janë fanatikë në vendosmërinë e tyre për të mbrojtur tokën palestineze.
Në fund të fundit, ata i njohin më mirë tunelet, strehimoret dhe rrugicat e zonës së dendur të populluar se pushtuesit.
