Friday the 13th background with black cat. Full moon in background. Hand lettering. Vector illustration. EPS10
Vetë dita e premte e aq më tepër data 13, kanë një histori të gjatë të simboleve të fatit të keq, ndërsa kombinimi i këtyre dy elementeve e bëjnë ditën e premte me datë 13 si ditën e muajit nga e cila më shumti ka frikë.
Shumica besojnë se numri 13 sjell fat të keq që nga kohët biblike. Për Judën, i cili e ka tradhtuar Jezu Krishtin, thuhet se ka qenë mysafiri i 13-të në darkën e fundit, prandaj edhe sot e kësaj dite konsiderohet si diçka e keqe që të jesh mysafiri i 13-të në një tavolinë.
Në perëndim, disa shkojnë aq larg sa në karrigen me numër 13-të, vendosin një kukull apo një ari pelush, për të thyer karmën e keqe të numrin më ters në botë. Në mitologjinë skandinave, një datë të rëndësishme të perëndive, e ka prishur mysafiri i 13-të, me emrin Loki dhe për këtë arsye në mbarë botën kishte mbretëruar errësirë.
Tashmë qindra vite besohet se e premtja është dita më e pafat në vit. Në librin e famshëm “Rrëfimet e Kentërberit të Xhefri Çoserit, i shkruar në shekullin e XIV, shkruan: “të premten ndodhin të gjitha fatkeqësitë”.
Në Britani të Madhe, e premtja një kohë të gjatë ka qenë ‘dita për varje’, sepse pikërisht këtë ditë janë kryer të gjitha ekzekutimet e të dënuarve me vdekje. Të premten e madhe është gozhduar Jezu Krishti, mirëpo, në shumë vende besohet se të lindurit në atë ditë, i përcjell fat i madh, shkruan më tej zeri.info. Pikërisht për shkak të kësaj lidhje të shenjtë me të premten, marinarët shpesh janë nisur në rrugëtime të gjata në fund të javës.
Mirëpo, në shumë vende tjera, kombinimi i këtyre dy simboleve, pra e premtja me datën 13-të, konsiderohet si simbol i fatkeqësive dhe për ekziston edhe një emër për një lloj fobie, që quhet paraskevidekatriafobia. Se sa numri 13 konsiderohet si ters, flet edhe fakti se shumë aeroporte botërore, nuk kanë pista, dalje dhe as ulëse në avion me këtë numër. Në shumë spitale, shpesh nuk ekziston dhoma me numrin 13-të, ndërsa në Firence, shtëpitë që gjenden mes numrit 12-të dhe 14-të, janë të shënuar me numrin 12 e gjysmë. Në qytetin holandez Utrecht, në stacionin hekurudhor nuk ekziston peroni me numrin 13-të si dhe veturë me atë numër në Formula 1. Numri 13-të nga Formula 1, ishte hequr pasi dy vozitës të bolideve me numrin 13-të, kishin vdekur në aksidente, shkruan më tek zeri.info.
Shumica gishtin e fajtorit për misionin e pasuksesshëm të fluturakes kozmike Apolo 13-të, e drejtojnë pikërisht tek ky numër. Më shumë se 80 % të rrokaqiejve botërorë, nuk e kanë katin e 13-të dhe në disa vende këtë kat e shënojnë me numrin 12a. Vlerësohet se ekonomia botërore çdo të premte me datë 13-të, humbë më shumë se 900 milionë dollarë, pasi njerëzit gjatë kësaj dite i shmangin aktivitetet e zakonshme.
Nëpër forume dhe artikuj online përmenden edhe raste të tjera kur në këtë ditë kanë ndodhur tragjedi a ngjarje të ngjashme, të cilat e kanë shndërruar këtë ditë në një ditë tmerri:
– një ciklon goditi Bangladeshin dhe Indinë duke shkaktuar 500,000 viktima më 13 nëntor 1970
– gjatë Luftës së Dytë Botërore, nazistët goditën Pallatin Buckingam me 5 bomba më 13 shtator, 1940.
– Tupac ndërroi jetë më 13 shtator, 1996.
– një 13-vjeçar u godit nga një rruge në Angli, në orën 13:13, më 13 gusht të vitit 2010.
Ndodh që një datë e tillë të përsëritet edhe dy herë brenda një viti dhe shumë rrallë tre. Megjithatë – një lajm jo fort i mirë për supersticiozët – nuk mund të ndodhë kurrë që një vit të mos ketë një të premte në datë 13.
