Pasi rebelët sirianë arritën të marrin nën kontroll vendin, duke larguar regjimin e diktatorit Bashar al-Assad, çdo gjë përveçs e qetësisë nuk duket të ketë në horizont. Së fundmi, nga Izraeli, vend fqinj që ka pushtuar një territor të konsiderueshëm sirian pas rrëzimit të Assad, po vijnë thirrje për ndarjen e Sirisë.
Në artikullin e “The Times Of Israel”, autori, Zev Farber, një akademik dhe rabin, argumenton se zgjidhja e vetme për paqen në rajon është ndarja e Sirisë në tre shtete. Një për druzët (një komb arab me një fe të veçantë që është një sintezë e ismailizmit (një degë e islamit shiit), krishterimit, gnosticizmit, neoplatonizmit, zoroastrianizmit, budizmit, manikeizmit, pitagorianizmit dhe filozofive dhe besimeve të tjera), një për alevitë dhe një për myslimanët sunitë.
Sipas asaj që ai vë në dukje, shkaqet e sjelljes brutale të regjimit të Asadit ndaj banorëve të Sirisë janë për shkak të pozicionit “të ndjeshëm” të alavitëve. Siç theksohet në artikull, pas rënies së Perandorisë Osmane pas Luftës së Parë Botërore, francezët dhe britanikët ndanë “sferat e tyre të ndikimit” për të kontrolluar Levantin, të cilin ua kishin marrë osmanëve. Artikulli vijon: “Fillimisht, zona bregdetare që përmban alevitët do të qeverisej drejtpërdrejt nga Franca dhe pjesa tjetër e Sirisë si një vend autonom arab. Më pas, në vitin 1922, rajoni bregdetar alavit u formua si njësia e vet autonome, ” Shteti i Latakisë”, i ndarë nga Siria. Druzët në rajonin Haëran (që përfshin lartësitë izraelite të Golanit, Sirinë jugore dhe veriun Jordania) ishin gjithashtu të pavarura në atë kohë, statusi i pavarur i Latakisë u hoq në vitin 1936, kur francezët bashkuan Sirinë.
Sipas autorit të shkrimit, alavitët më pas iu lutën atyre që të mos e bënin këtë, pasi ata besonin se ishte e pasigurt të jesh pakicë në një vend sunit. Ai vë në dukje se stërgjyshi i Bashar Al-Assad, Suleiman Ali Al-Assad, shkroi një letër në të cilën tha se alavitët do të preferonin të qëndronin autonom nën mbrojtjen franceze në vend që të bashkoheshin me një shtet të plotë sunit të Sirisë. Por ai u injorua. Kjo është arsyeja pse alavitët “pushtuan” pozitat e pushtetit dhe u siguruan të qëndronin të sigurt duke shtypur ashpër çdo opozitë.
Tre shtete
Si zgjidhja e vetme për t’i dhënë fund konflikteve, kolumnisti izraelit argumenton se Siria duhet të “ndahet” në tre pjesë: “Alevitë duhet të reformohen si një shtet i Latakisë, me mbrojtje ndërkombëtare kundër Sirisë sunite, në mënyrë që ata të mund të konsolidohen”. Vlerësimi im është se, në 20 vjet, Latakia mund të jetë një Singapor i ri, thotë ai.
Druzët gjithashtu duhet të çlirohen nga një regjim i rrezikshëm reaksionar, me Havran si shtetin e vet. Kufijtë e tyre do të mbroheshin nga Izraeli, i cili do të preferonte fuqimisht një kufi me një vend Druze sesa me një Siri sunite, e cila mund të shkonte në një drejtim ekstremist.
“Pjesa tjetër e Sirisë do të konsolidohet si një vend sunit. Shpresa ime është se do të jetë paqësore dhe progresive, por kjo nuk është diçka që pjesa tjetër e botës mund ta kontrollojë”, thotë më tej ai.
Pavarësisht se ky qëndrim specifik nuk përbën asnjë lloj qëndrimi zyrtar izraelit, ngre pikëpyetje fakti që ditët e fundit Forcat e Armatosura izraelite kanë pushtuar një pjesë të konsiderueshme të territoreve të banuara nga Druzët, duke i shpallur ato “zonë të vdekur”.
Megjithatë, ajo që bie në sy është fakti se në këtë artikull nuk përmendet kurdët, të cilët kanë nën kontrollin e tyre një pjesë të konsiderueshme të vendit./gazetajone
